Avrupa turu yapmak isteyen ve Türkiye’den otobüsle avrupa turuna çıkacak hemen hemen herkesin ilk durağı Sofya olacaktır. Bu güzel ve tarihi şehir aynı zamanda Balkan yarımadasının merkezi konumundadır. Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da nüfus yaklaşık 1,3 milyon kişidir. Para birimi ise Leva’dır ve 1 Leva yaklaşık 0.45 TL’ye eşittir. Şehrin ismi eski Yunan dilinde “sophos” kelimesinden türemiştir ve anlamı kutsal bilgelik demektir.
Şehre geldiğiniz anda Sovyet etkisi ilk göze çarpan şey. Geniş caddeler, blok halindeki yapılar ve mimarisiyle, tramvay ve elektrikli otobüsleri (troleybüs) ile size 70’li yılların şehri izlenimi veriyor. Hiç vakit kaybetmeden şehri keşfetmeye başlıyoruz.
İki Din Tek Şehir
Şehirde dolaşırken ezan ve çan seslerini duymak mümkün. Bu da burada uyum içerisinde yaşandığını ve insanların birbirine saygı gösterdiğinin bir işareti olarak bizi mutlu ediyor. İlk durağımız da bir kilise oluyor.
Alexander Nevski Katedrali şehrin en güzel ve gösterişli yapılarından birisi. Hatta Sofya’nın sembolü haline gelmiş bir yapı. 1877-1879 Osmanlı-Rus savaşında (93 harbi) hayatını kaybeden rus askerleri anısına yapılmış bir Rus kilisesi. Rus kilisesi diyorum çünkü rehberimiz Levent bey rus ve bulgar kiliselerinin mimari olarak birbirinden ayrıldığını söyledi. Alexander Nevski ise bir rus çarı. Bina yaklaşık 20 yılda tamamlanmış ve ortodoks dünyasının en büyük ikinci katedrali konumunda (Birincisi Moskova’da kurtarıcı İsa katedrali). İçeride maalesef fotoğraf çekmek yasak fakat söylemeliyim ki gördüklerinizi unutmanız pek mümkün olmayacak. Klasik kilise mimarisi dışında süslemeleri ve aydınlatmalarıyla bizi kendisine hayran bırakıyor. Buradan ayrılmadan önce katedralin alt katındaki Ulusal Sanat Galerisi’ni de gezebilirsiniz.
Banyabaşı (Banya Bashi) Camii bir sonraki durağımız. Şehrin tam da merkezinde yer alan bu cami Osmanlı’dan günümüze kalan tek eser. Diğer yapılar bağımsızlıktan sonra kaldırılmış veya
başka amaçlı yapılara dönüştürülmüş. Mimar Sinan tarafından tasarlanan cami 1567 yılında yapılmış. Hayırsever bir adam olan Kadı Seyfullah tarafından kurulduğu bilindiği için Seyfullah Efendi Camii diye de anılır. Mimari olarak ilk dikkat çeken büyük kubbesi ve uzun minaresidir. Örme tuğla tekniğiyle yapılan caminin son cemaat yeri ve kemer aynaları ise kesme taştır. Evliya çelebi burayı ziyaretinde “Sofya’nın en yüksek minareli en güzel camisi” demiştir.
Ayrıca caminin hemen arkasında ise Sofya Merkez Hamamı, yan tarafında ise Tsum adlı bir alışveriş merkezi (pazar) bulunur.
Bu yapıların dışında, Boyana kilisesi, 1474 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılan şu anda Ulusal Arkeoloji müzesi olarak kullanılan Büyük Cami, Sofya hayvanat bahçesini gezebilir, şehrin birbirinden güzel parklarında vakit geçirebilirsiniz.
Türk Mutfağı Etkisi
Bulgar mutfağı ile Türk mutfağı arasında çok fazla benzerlik var. Osmanlının uzun süre bu bölgeyi yönettiğini düşünürsek bu çok da şaşırtıcı gelmiyor. Güzel bir restoran bulup menüye göz atıyoruz;
• Banitsa (Bulgar böreği, peynirlisini denemelisiniz.)
• Tarator (Soğuk çorba)
• Shkembe chorba (Bildiğimiz işkembe çorbası)
• Kebapche (Kebap oluyor kendileri. Her ne kadar dana eti kullansalar da, bazı yerlerde domuz kebabı da bulunuyor)
• Plevne tavuğu (Arpa şehriye katılarak yapılan bir tavuk yemeği. Oldukça meşhur)
• Kyufte (Bence açıklama istemiyor)
• Kyopolou (Köpoğlu salatası)
• Shopska (Benim favorim. Salatalık , domates, közlenmiş biber, soğan, rendelenmiş beyaz peynir ile yapılıyor. Bulgaristan’ın ve hatta balkanların meşhur salatası)
• Snezhanka (Yoğurda salatalık, sarımsak, yağ, dereotu karıştırılarak yapılan bir tür salata)
• Fnuyki (Tatlı olarak favorim. Rulo şeklindeki hamurun içine puding koyuyorlar ve üstünde ceviz parçaları)
İçeçek olarak ülke genelinde en yaygın içki Rakia (rakı), fakat Bulgar birası Stolichno da tercih ediliyor elbette. Alkolsüz içecek isterseniz kahve ve meyve suları dışında yine tanıdık tatlar ayran ve boza bulmanız mümkün.
Alışveriş Rehberi
Vitosha Bulvarı
Bizim istiklal caddesinin benzeri gibi düşünebilirsiniz. Sağlı sollu dükkanlarda hem yerel hem de uluslararası markalar bulmak mümkün. Sofya’da alışveriş için tercih edilecek ilk adres burası derim ben. Buradaki mağazalar 09:00 ile 18:30 saatleri arasında açık.
Zhenski Pazar (Kadınlar Pazarı)
Meyveler, sebzeler, çeşit çeşit peynirler pazar tezgahlarında ya da dükkanlarda satılıyor. Burada ayrıca her türlü mutfak eşyası, kıyafet, hırdavat bulabileceğiniz mağazalar da var.
Adres: Stefan Stembolov, 1000, Sofia
Antika Pazarı
İsminden de anlayacağınız gibi antika ve eski ürünlerin satıldığı bir yer. Alexander Nevski katedralinin meydanına (hemen karşısı) kurulan bu antik pazara muhakkak uğramalısınız. Eski paralar, gaz lambaları, eski savaş aletleri, madalyalar, antika paralar gibi birçok şey bulabilmeniz mümkün. Tabii ki burada pazarlık yapmak şart.
Adres: Aleksander Nevksy katedrali yanı
Yapmadan Dönme
• Vitosha caddesinde yürüyüş yapmadan
• Banyabaşı camiini ziyaret etmeden
• Alexander Nevski katedralinin karşısında kurulan antika pazarından alışveriş yapmadan
• Şehri çevreleyen parklardan birinde günün yorgunluğunu atmadan
• Sofya gece hayatını görmeden
• Bulgar yemeklerinin lezzetini tatmadan